Σκώρος
Ταξινόμηση
- Είναι έντομα, ανήκουν στην τάξη Λεπιδόπτερα (Lepidoptera) και την οικογένεια Τινείδες (Tineidae).
Γενικά
- Δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία.
- Είναι παράσιτα κατοικιών και επαγγελματικών κτιρίων πχ. Μουσείων.
- Οι προνύμφες τους προκαλούν σοβαρές φθορές στα ρούχα, τα υφάσματα, τις γούνες, τα δερμάτινα, και τα χαλιά.
- Σοβαρές καταστροφές υφασμάτων συνήθως έχουν γίνει πριν από την εμφάνιση των ιπταμένων εντόμων.
- Συνεπώς είναι σημαντική η προληπτική λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των Σκώρων.
Ενδείξεις προσβολής
- Συχνά οι αρχικές ενδείξεις προσβολής από έντομα σκώρων είναι οι φθορές σε υφάσματα, αλλά συνήθως θα υπάρχουν και άλλες ενδείξεις :
- Τέλεια έντομα σκώρων ( συχνά έρπουν αντί να πετούν ).
- Προνύμφες σε μορφή σκουληκιού (προνύμφες σκώρων).
- Σωλήνες με μεταξένια υφή ή θήκες μέσα στις οποίες ζουν οι προνύμφες των σκώρων.
- Νύμφες- χρυσαλλίδες (μεταξωτά κουκούλια) μέσα στα οποία οι προνύμφες μεταμορφώνονται σε σκώρους.
Τα κυριώτερα είδη
Υπάρχουν τέσσερα είδη σκώρων που προκαλούν προσβολές στις οικίες:
Κοινός Σκώρος των Ενδυμάτων (Tineolla bisseliella)
- Τα τέλεια έντομα έχουν μήκος 6-8mm με ανοιχτόχρωμα φτερά και χωρίς κάποιο άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό.
- Προνύμφες χρώματος κρεμ – άσπρο με κεφάλι χρώματος καφέ και μήκος έως 10mm.
- Οι προνύμφες των σκώρων κάνουν ακανόνιστες τρύπες σε υφάσματα.
Σκώρος των μάλλινων και υφασμάτων (Tinea pellionella)
- Απαντώνται ιδιαίτερα σε υφάσματα ζωικής προέλευσης.
- Τα τέλεια έντομα έχουν μήκος 6mm χρώματος σκούρο – ανοιχτό κίτρινο και τρείς αχνές κηλίδες.
- Προνύμφες χρώματος κρεμ – άσπρο και μήκος έως 10mm.
- Κάνει όμοιομεγέθεις τρύπες στο ύφασμα σε σχέση με τον κοινό σκώρο των ενδυμάτων.
Hofmannophila pseudospretella
- Τα τέλεια έντομα έχουν μήκος 8-14mm και χρώματος καφέ με τρείς η τέσσερις σκουρόχρωμες κηλίδες.
- Προνύμφες έως 20mm μήκος, χρώματος υποκίτρινου με κεφάλι χρώματος καφέ.
- Οι προνύμφες τρέφονται με διάφορα υφάσματα ζωικής προέλευσης, όπως μαλλί, δέρμα και φτερά.
Endrosis sacritrella
- Τα τέλεια έντομα έχουν μήκος 6-10mm, το κεφάλι έχει χρώμα λευκό και έχει ποικιλόχρωμα φτερά.
- Προνύμφες έως 20 mm μήκος, χρώματος κρεμ με κεφάλι χρώματος κόκκινο καφέ.
- Οι προνύμφες αναζητούν την τροφή τους σε διάφορα υλικά. Προκαλούν μικρότερες φθορές σε υφάσματα σε σχέση με τους υπόλοιπους σκώρους.
Αντιμετώπιση
- Είναι δύσκολο να αποτρέψουμε τους σκώρους να μπουν από ένα ανοιχτό παράθυρο ή μία ανοιχτή πόρτα.
- Προληπτικά θα πρέπει να κλείνουμε τις κουρτίνες ή να χρησιμοποιούμε τις προστατευτικές σίτες όταν τα παράθυρα παραμένουν την νύχτα ανοιχτά, τότε που οι σκώροι προσελκύονται από τα φώτα της οικίας.
- Όταν τελικά τα έντομα των σκώρων εισέλθουν στην οικία, εναποθέτουν τα αυγά τους σε σκοτεινά και ήσυχα σημεία, όπου αποθηκεύονται ρούχα και υφάσματα.
- Χώροι υψηλού κινδύνου θεωρούνται τα δωμάτια επισκεπτών, κάτω από τα κρεβάτια, ντουλάπια και ντουλάπες που χρησιμοποιούνται σπάνια.
- Επίσης χώροι υψηλού κινδύνου είναι και οι σοφίτες, γιατί οι σκώροι προσελκύονται από τις φωλιές των πουλιών που μπορεί να υπάρχουν στις μαρκίζες οροφής του σπιτιού.
- Τα βρόμικα ή λερωμένα ρούχα είναι ιδιαίτερα ελκυστικά στους σκώρους. Καλό είναι να καθαρίζουμε τα ρούχα πριν τα αποθηκεύσουμε.
- Όπου θα αποθηκευτούν υφάσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα, καλό είναι να τα τοποθετούμε σε σφραγισμένες πλαστικές σακούλες, ή βαλίτσες.
- Σκουπίζουμε τακτικά κάτω από τα έπιπλα με ηλεκτρική σκούπα για να απομακρύνουμε τα αυγά των σκώρων πρίν αυτά εκκολαφθούν. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό αν στο παρελθόν ο χώρος είχε αντιμετωπίσει προσβολή ή αν έχουμε αντιληφθεί αυξημένη δραστηριότητα σκώρων.
Συνεπώς τα μέτρα για την αντιμετώπιση των σκώρων είναι:
Προληπτικοί καθαρισμοί.
- Στεγνό καθάρισμα ρούχων.
- Πλύσιμο ρούχων.
- Διατήρηση χαμηλής υγρασίας.
- Επιδιόρθωση ρωγμών και χαραμάδων.
- Θερμή μέθοδος.
- Ψυχρή μέθοδος.
- Καπνισμός ξηρού πάγου.
- Απωθητικά.
- Ψεκασμοί με εντομοκτόνα.
- Προλαμβάνουμε την εγκατάσταση του σκώρου με καλούς καθαρισμούς σε μέρη που δεν καθαρίζονται συχνά.
- Η ηλεκτρική σκούπα είναι πολύ αποτελεσματική. Ο σάκος περιέχει αυγά και προνύμφες που πρέπει να απομακρυνθούν μετά τον καθαρισμό.
- Περιοδικά απλώνουμε στον ήλιο και τινάζουμε ρούχα που δεν χρησιμοποιούμε συχνά κυρίως μάλλινα. Το φως και το τίναγμα θα διώξουν τις προνύμφες από πάνω τους.
- Πλύσιμο με καυτό νερό όπου μπορούμε ή στεγνό καθάρισμα, σκοτώνει όλες τις μορφές του εντόμου και το διατηρεί καθαρό.
- Ο σκώρος προτιμά τα βρώμικα ρούχα από τα καθαρά.
- Πριν αποθηκευτεί κάθε ρούχο να ελέγχεται για σκώρους, να είναι πλυμένο και να τοποθετείται σε αεροστεγές κουτί ή σάκο.
- Να τοποθετούνται Εντομοαπωθητικά.
- Οι μπάλες ναφθαλίνης είναι πολύ αποτελεσματικές αλλά επικίνδυνες για την υγεία.
- Τα έλαια λεβάντας δεν είναι πολύ αποτελεσματικά.
- Η παγίδευση είναι μία σχετικά εύκολη μέθοδος που βοηθά στην αναγνώριση (monitoring) και στον έλεγχο του πληθυσμού.
- Φερομονικές παγίδες υπάρχουν για Tineola bisselliella αλλά όχι για τον Tinea pellionella.
- Αν δεν μπορούν να εφαρμοστούν άλλες μέθοδοι όταν διαπιστωθεί μία προσβολή ψεκάζουμε τα ρούχα με ένα εντομοκτόνο.
- Προσοχή σε σκευάσματα με πετρελαϊκό διαλύτη μπορεί να λερώσουν κάποια ρούχα.
- Στις γούνες δεν εφαρμόζονται εντομοκτόνα. Είναι προτιμότερο να φυλάσσονται σε ειδικούς επαγγελματικούς χώρους.